Tüketici Destekleme Derneği Genel Başkanı ve Tüketici Hakem Heyeti Üyesi Süleyman Bakal, 2023 yılında tüketici hakem heyetine yapılan başvuruları değerlendirirken aynı zamanda vatandaşlara tavsiyelerde bulundu.
2023 yılında E devletten tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurular arttığını belirti. Tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurularının yüzde 70’nin E devlet üzerinden yapıldığı ifade edildi. 2023 yılında en çok şikâyetlerin abonelik ve sosyal medya üzerinden yapılan alış verişlerden geldiğini söyledi. Ayrıca bu şikâyetlerin tüketici hakem heyetlerinde değerlendirilmesinde ortalama yüzde 50 tüketiciler haklı bulunurken, yüzde 50 olarak da tüketiciler haksız bulunduğu belirtildi.
“2023 yılındaki şikâyetlerin büyük bir bölümü abonelik sözleşmelerinden geldi”
Tüketici Destekleme Derneği Genel Başkanı ayrıca Tüketici Hakem Heyeti Üyesi Süleyman Bakal, 104 bin liranın altındaki alışverişlerde tüketiciler E devletten başvurabildiği gibi tüketici hakem heyetlerine giderek de başvuru yapabildiğini belirterek, “2023 yılında E devletten tüketici hakem heyetlerine yapılan başvurular arttı. 2023 yılında bizim tahminlerimize göre başvuruların yüzde 70 ‘i E devletten yapıldı. Daha önceden tüketiciler tüketici hakem heyetlerine gidip başvuru yapıyorlardı. Şimdi ise E devletten yapıyorlar. 2023 yılındaki şikâyetlerin büyük bir bölümü abonelik sözleşmelerinden geldi. Ayrıca Instegram gibi sosyal medya hesaplarından yapılan alışverişlerden çok şikâyet geldi. Bu şikâyetlerin tüketici hakem heyetlerinde değerlendirilmesinde ortalama yüzde 50 tüketiciler haklı bulunurken, yüzde 50 olarak da tüketiciler haksız bulundu” dedi.
“Tüketiciler, internetten yapılan alışverişlerde çok önemli detaylara dikkat etmeleri gerekir”
Bakal, vatandaşlara internet üzerinden yapılan alış verişlerin güvenli olmasına dikkat edilmesi gerektiğini ifade ederek” Tüketiciler, internetten yapılan alışverişlerde çok önemli detaylara dikkat etmeleri gerekir. Tüketicilerin bir bölümü internetten alışveriş yapmakta, internetten mesafeli sözleşme yoluyla alışveriş yapan tüketiciler bazı konulara dikkat etmek zorunda. Bunlardan birincisi alışveriş yaptıkları sitelerin güvenilir site olması, güvenilir site nasıl anlaşılır? Güvenilir sitenin adresinde kilit resmi vardır. Ayrıca SSL sertifikası vardır. İkincisi tüketiciler alışveriş yaparken Ticaret Bakanlığı’nın elektronik ticaret bilgi sisteminde kayıtlı firmalardan alışveriş yapmış olması gerekir. Bir de tüketiciler alışverişlerinde mümkünse ara yüzün doğru olup olmadığını kontrol etmeli. Ayrıca sitelere kredi kartlarını kaydetmeli. Mümkün olduğu kadar sanal kartta alışveriş yapmalı. Sanal kartın limitini belirlemeli. Alışveriş bittikten sonra sanal kart limitini sıfırlamak gerek. Çünkü 2024 yılında tüketici hakem heyetlerinin başvuru miktarı 104 bin liraya çıktı. 104 bin liranın altındaki alışverişlerde tüketiciler E devletten başvurabildiği gibi tüketici hakem heyetlerine giderek de başvuru yapabilirler” ifadeleri kullanıldı.
“Devlet tüketicileri korumakta”
Tüketici Destekleme Derneği Genel Başkanı Süleyman Bakal, tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılırken evrakların eksiksiz olması gerektiğini söyledi. Bakal, “Bu tüketici hakem heyetlerine giderken mutlaka evraklarını, faturalarını varsa servis fişlerini götürmeleri gerekir. Tüketici hakem heyetleri evrak üzerinde inceleme yaptığı için evrakın eksik olmaması gerekir. Yine aynı şekilde E devletten yaptığı başvurularda evraklarını e devletten yüklemeleri gerekir. Buna özellikle dikkat etmeleri gerekir. Ayrıca alışverişlerinde mutlaka karşı tarafta satıcı veya sağlayıcı olması gerekir. Karşı tarafta satıcı sağlayıcı olmazsa bu tüketici mevzuatı kapsamına girmez. Tüketiciler haklarını tüketici hakem heyetlerinde arayamazlar. 104 bin lira ve üzeri alışverişlerde tüketiciler önce adliyelerde bulunan arabulucuya gitmeli. Arabulucu da çözüm sağlanamazsa uyuşmazlık tutanağı ile tüketici mahkemesine gidebilir. 104 bin lira ve üzeri alışverişlerde dava şartı olarak arabulucuya gitmek zorundadır. Tüketici hakem heyetlerinin verdiği kararlarda şayet tüketici haksız çıkarsa tüketici hakem heyetinin yaptığı masraflar tüketiciler tahsil edilmekte fakat satıcı ve sağlayıcıdan satıcı ve sağlayıcı haksız çıkması durumunda tüketici hakem heyetini. Yaptığı masraflar tahsil edilmekte. Devlet sözleşmelerin zayıf tarafı, tüketicileri korumakta, tüketici hakem heyeti ve tüketici mahkemesine yapılan başvurularda diğer mahkemelere yapılan başvurulara göre kolaylıklar vardır" şeklinde konuştu.
“İstenmeyen mesajlar tüketicileri mağdur etmekte, taciz etmeye devam ediyor”
Süleyman Bakal, kredi kartı bilgilerini kendi kişisel bilgilerini yüksek kâr vaadiyle kendilerinden isteyenlere vermemeli diyerek şöyle devam etti, Hakem heyetine yapılan başvurular, ülkenin ve dünyanın geldiği. Teknolojiden ayrı düşünülemez. Teknoloji ilerledikçe iletişim ve ulaşım imkanı arttıkça internetten, uzaktan yapılan alışverişler artmakta, aynı şekilde başvurular da internetten yapılarak bu oran artmakta. Başvuru çeşidi de değişmekte daha önceden diyelim ki Facebook’tan veya Instagram’dan yapılan alışverişten başvuru gelmezken bunlar yaygınlaştıkça buralardan yapılan alışverişlerde başvurular daha artmakta ayrıca. Bu sitelerde bazen tüketiciler karşı tarafta tacir satıcı sağlayıcı olmadığı için verdiği parayı da alamamakta. Çünkü karşı tarafta muhatap yok. Tüketici hakem heyeti başvuru sahibini haklı bulsa bile karşı taraf bir Instagram sayfası açmış o sayfadan alışveriş yapmış parayı o sayfanın yönlendirdiği bir hesaba yatırmış. Karşı tarafta muhatap olmadığı için tüketiciler haklarını alamamakta yine aynı şekilde diyelim ki. Bazen ürünler çok düşük fiyatla satılıyor. Tüketici hemen parasını yatırıyor fakat ürün gelmiyor. Bu bazen sistem hatasından olabildiği gibi ayrıca bilerek para toplamak için yapılmış işlemlerde olabiliyor. Şimdi karşı tarafta muhatap yoksa tüketiciler kime gönderdiği para belli. O zaman bu tüketici mevzuatına girmiyor. O zaman tüketici dolandırılmıştır. Bu savcılığın görev alanına giriyor. Tüketiciler dolandırıldıkları zaman savcılığa başvurmak zorunda. Yani tüketiciler 2023 yılında bütün tüketiciler istenmeyen mesajlardan şikâyetçi oldular. Maalesef istenmeyen mesajlar tüketicileri mağdur etmeye devam etmekte, taciz etmeye devam etmekte. Bu önlememekte ayrıca tüketiciler kesinlikle kendilerine gelen. Linkleri tıklamalı tüketiciler. Kredi kartı bilgilerini kendi kişisel bilgilerini yüksek kâr vaadiyle kendilerinden isteyenlere vermemeli. Mutlaka bankaların ilgili kuruş kuruluşların sitelerine girip oralardan alışveriş yapmalı bilgilerini oraya vermeli. Ayrıca internetten uygulamayı indirirken bu uygulamaların içerisinde tüketicilerin kişisel bilgilerini alan yazılımlar var. Tüketiciler, güvenmedikleri yerlerden uygulama indirmemeli, kendi işletim sistemlerine uygun yerlerde indirmeli uygulamaları ”dedi.