Volkanik ve metamorfik olaylara uğraması sonucu Doğu Anadolu Bölgesi’nin ve özellikle Yukarı Fırat Bölümü’nün, ülkemizin maden çeşitliliği ve kaynağının en fazla yoğun bölgesi olduğu ifade edildi.
Pomza kaynağının yüzde 55’i bölgede
Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma Programı Eylem Planı’nda, bölgenin maden zenginliği ve çeşitliliğinde bahsedilirken, “Özellikle demir, krom, bakır, kurşun-çinko, linyit, Oltu taşı, barit, kaya tuzu, perlit, pomza, Nadir Toprak Elementleri (NTE), feldspat, mermer, altın, profillit gibi ekonomik olarak rekabet gücü yüksek madenlerin önemli bir kısmı DAP Bölgesinde bulunmaktadır. Kaynak bakımından Bölgenin en zengin olduğu madenler pomza ve perlittir. Pomza kaynakları açısından DAP Bölgesi ülke maden kaynaklarının yaklaşık yüzde 55’ine ve Bitlis ili tek başına yaklaşık yüzde 50’sine sahiptir. Türkiye’deki pomza kaynağı, dünya pomza kaynağının yaklaşık yüzde 16’sına karşılık gelmekte iken Türkiye’nin dünya üretimindeki payı yaklaşık yüzde 24’tür.” denildi.
Bölge krom madeni zengini
Doğu Anadolu Bölgesi’nin aynı zamanda diğer bir zengin madeninin ise krom olduğu belirtilen eylem planında şu ifadelere yer verildi, “Krom madeninde ülkemizin toplam kaynağının yüzde 45’ine sahiptir. Krom ihracatının yaklaşık yüzde 50’si bölge illerinden Elazığ’dan (Guleman) sağlanmaktadır. 2014-2018 döneminde bölgede madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe ihracat değerlerinin ithalat değerlerinden daha yüksek olduğu görülmektedir. Ülkemizin madencilik geleceği açısından, çıkarılan madenlerin herhangi bir katma değer eklenmeksizin doğrudan satışa konu edilmesinden ziyade, katma değeri yüksek madencilik ürünlerinin üretilmesine ve işlenmiş ürün kapasitesinin, ürün çeşitliliğinin ve ürün kalitesinin geliştirilmesine yönelik entegre madencilik yatırımlarının desteklenmesine önem verilmesi gerekmektedir.”
Çıkarılan madenler değerlendirilmeli
Başta pomza ve krom olmak üzere bölgedeki başlıca metalik madenler, endüstriyel hammaddeler ve enerji ham maddeleri kaynaklarına ilişkin arama, araştırma ve haritalandırma çalışmalarına önem ve öncelik verilmesi gerektiği vurgulanarak “Bu çerçevede, güncel tutulacak envanterler sayesinde bölge madenciliğinin ekonomimize katkısının artırılması, istikrarlı bir büyümenin sağlanması ve istihdamın artırılması gibi sosyal yararların elde edilmesi için arama ve işletme süreçleri başta olmak üzere tüm madencilik yatırımları ve faaliyetleri daha fazla teşvik edilmelidir. Ekonomik rekabet gücü yüksek madenlerin önemli bir kısmı DAP Bölgesinde yer almasına rağmen Bölgedeki kamu yatırımları içerisinde yüzde 0,25 ile en az yatırım yapılan sektör olmuştur. Bölgede çıkarılan madenlerin katma değeri yüksek ürünler haline getirilerek pazarlanmasına ilişkin yatırımların artırılması, bölge madenciliğinin gelişimi açısından önem arz etmektedir” ifadelerine yer verildi.