Kekikte dünyanın yüzde 75’ini, Türkiye’nin ise yüzde 85’ini üreten bir şehir olan Denizli’de büyük umutlar ile başlayan hasat sezonunda üreticiler, kekik fiyatlarının düşük olması ve rekoltenin beklentinin altında gelmesiyle umduğunu bulamadı.
Denizli’de son yıllarda tütüne alternatif olarak üretilen kekik, Türkiye ve Dünya’daki kekik ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılıyor. Pamukkale ilçesine bağlı Uzunpınar Mahallesi başta olmak üzere çevre kırsal mahallelerinde on binlerce dekar alanda üretilip, Dünya’daki kekik üretiminin yüzde 75’ini Türkiye’deki üretimin ise yüzde 90’ınını oluşturuyor. Pamukkale ilçesine bağlı Uzunpınar Mahallesi tıbbi ve aromatik bitki yetiştiren çiftçilerin tarlalarında olgunlaşan kekiklerde hasat tamamlandı. Traktörlerin arkasındaki makineyle tarlalardan biçilen kekikler kurutma işlemi için iki gün bekletildikten sonra toplanarak patozla dövülüp çuvallara doldurularak satışa hazırlandı. Bölge halkının en önemli geçim kaynağı arasında yer alan kekik, aroması ve tadıyla alıcılara ulaştırılmak için depolara dolduruldu. Bölgede hasat zamanı gelen kekiğinin bu yıl rekoltede az yağışlardan dolayı düşüş yaşandığı ancak fiyatının düşük olduğu belirtildi. Taban fiyatının 15, tavan fiyatının 30 lira arasında satılan kekikte, üreticiler biran önce kent merkezine fabrika veya ARGE çalışması istiyor.
“Devletin bu konu da yardımını bekliyoruz”
Artan üretim maliyetlerinden dolayı kekikteki satış fiyatının yükselmesi gerekirken, geçen yıla oranla düşük kalması kendilerini zor duruma soktuğunu söyleyen Uzunpınarlı kekik üreticisi Hamdi Kayhan, “Bu sene yağışların çok olduğundan dolayı ilçelerdeki verim yüzde 50 düştü. Bu durumdan çiftçiler çok mağdur oldu. Gübre ve mazot fiyatları çok pahalı olduğu için çiftçiler çok sıkıntı yaşıyor. Bu durumdan dolayı çiftçiler kredi çektiler ama daha kredi borçlarını ödeyemediler. Devletin bu konu da yardımını bekliyoruz. Kekiklerimiz duruma göre yaz aylarında biçiliyor. Haziran ayının başından itibaren başlayıp, Ağustos ayının sonuna kadar sürüyor. Bazı çiftçiler zamanında yapmadığı için verimsiz oluyor. Çiftçiye destek olmadığı için verim ve üretim geçen seneye göre çok düşüşte” dedi.
“Denizli’den, İzmir’e ‘PA’ analizi yapmak için götürüyorlar”
‘PA’ analizinin kendileri için sıkıntı oluşturduğunu ifade eden üretici Kayhan, “Kekikte, ‘PA’ analizi diye bir şey var. Kekiği üreticilerimizden alan tüccarlar Denizli’den, İzmir’e ‘PA’ analizi yapmak için götürüyorlar. Sonra da üreticimizi arayıp, kekiğinizin ‘PA’ değeri tutmadı gelin alın, ya da gönderin 10 bin lira ulaşım bedeli kekiğinizi gönderelim diyorlar. Üreticiye hiçbir belge göstermeden, ‘PA’ değeri tutmadı deniyor. Sonra da, çok düşük bir fiyat verip, o fiyata üreticiler kekiği satmaya mecbur bırakıyorlar” diye konuştu.