Tarım ve Orman Bakanlığı, Anadolu topraklarının iklim ve çevre şartlarına uyum sağlamış yerli sığır ırklarından olan "Güney Anadolu kırmızısı (GAK)" ve "yerli kara" ırkı sığırların hem gen kaynaklarının korunup geliştirilmesi hem de süt ve et verimlerinin artırılması için halk elinde ıslah projesi başlattı.
Hayvanların verimleri, yaşam biçimleri, dayanıklılık ve çeşitlilikleri üzerinde doğrudan etkisi bulunan küresel ısınma ve iklim değişikliğinden kaynaklanan olumsuzlukların bertaraf edilmesi amacıyla Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından “Hayvan Gen Kaynaklarının Korunması ve Geliştirilmesi Projesi” yürütülüyor. Bu çerçevede büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde küresel ısınma ve iklim değişikliğine bağlı ortaya çıkması muhtemel şartlara uyum sağlamış, hastalıklara dayanıklı ırkların geliştirilmesi ve ıslah edilmesi büyük önem taşıyor. Proje çerçevesinde ilk kez halk elinde yerli sığır ıslahı projesi başlatıldı. Söz konusu proje ile yerli genetik kaynakların sürdürülebilirliği ile bakım ve besleme avantajlarından yararlanılması amaçlanıyor.
Yeni ıslah projesi Diyarbakır, Batman ve Şanlıurfa’da GAK, Ankara’da yerli kara sığır ırkları için yürütülecek. Proje çerçevesinde anaç sığır başına 4 bin lira, doğum, 6 ay ve 1 yaş canlı ağırlık tartımları alınan yavrularına ise 3 bin 250 lira destekleme ödemesi yapılacak. Projeler 5’er yıllık süreyi kapsayacak. Her iki yerli sığır ırkında yapılacak ıslah projesi ile Türkiye’nin hem yerli genetik kaynakları korunacak hem de süt ve et gibi verim kabiliyetleri artırılarak ülke hayvancılığına katma değer sağlanacak.
İklime uyum kabiliyetleri çok yüksek
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, yayılma alanı Güney Anadolu Bölgesi olan Güney Anadolu kırmızısının (GAK) bu bölgenin iklim ve çevre şartlarına adapte olmuş bir ırk olduğu belirtildi. Sarıdan kırmızı ve kahverengiye kadar renk çeşitliliğine sahip olan GAK’ın hem et hem de süt açısından kombine verimliliğe sahip olduğu ve düşük kalitedeki yemleri iyi değerlendirebildiği belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“İklime uyum kabiliyeti çok yüksek bir ırk olan GAK, sıcaklık, stres ve yem değişikliklerine, her türlü olumsuz doğa şartlarına, açlığa, yetersiz beslenmeye, hastalık ve parazitlere karşı dayanıklıdır. Yavrusunu besleme ve koruma bakımından annelik içgüdüleri gelişmiş bir ırk olan GAK’ın sürü kabiliyeti de yüksektir. Halk elinde ıslah projesi Ankara’da yürütülecek yerli karalar ise Orta Anadolu Bölgesi’nin iklim ve çevre şartlarına adapte olmuş bir ırktır. Nispeten daha az gelişmiş bakım, besleme ve barındırma şartlarında yetiştirilebilen yerli kara sığır ırkının en önemli özelliklerinden birisi de çok uysal olmasıdır. Az ot ve samanla beslenen bu sığır ırkı kanaatkâr bir hayvan olarak bilinmektedir” ifadelerine yer verildi.
TAGEM tarafından GAK sığır ırkının Diyarbakır, Batman, Şanlıurfa ve Hatay’da, yerli kara sığırının ise Ankara, Çankırı ve Antalya’da saf olarak yetiştirici elinde hâlihazırda korunduğu ve ıslah projesi için önem taşıyan koruma programı çerçevesinde hayvan başına bin 600 lira destekleme ödemesi yapıldığı belirtildi.
“Yerli hayvan ırklarımızın korunmasına ayrı bir önem veriyoruz”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen halk elinde ıslah projeleri sayesinde hem ülkenin genetik kaynaklarının korunduğunu hem de Anadolu coğrafyasına uyum sağlamış ırklardan daha yüksek verimler elde edildiğini bildirdi. Hayvansal üretimin daha da geliştirilmesi ve ileriye taşınması için yaptıkları desteklemelerin meyvelerini aldıklarını vurgulayan Yumaklı, “Hayvansal üretimimizde yerli hayvan ırklarımızın korunmasına ayrı bir önem veriyoruz. Bu bağlamda hayvan yetiştiriciliğinde ıslah çalışmalarının uzun soluklu ve kesintiye uğramadan devam etmesi önceliklerimiz arasındadır. Çok sayıda ilimizde başlattığımız projeler ivme kazanarak sürüyor. Halk elinde ıslah projeleri kapsamında üreticilerimizi desteklemeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.