Dünyadaki kuraklık nedeniyle üretici ülkelerin darboğaza düşmesinin ardından Türkiye'nin yılın ilk 6 ayında yaptığı zeytin ve zeytinyağı ihracatı, geçen yılın tamamında yapılan ihracatı sollamıştı.
Dünyadaki kuraklığın vurduğu zeytinyağı fiyatları yurt içinde de iki ayda yüzde 77 zamlanmış; litresi 90 liradan 160 liraya çıkmıştı.
İç piyasada artan fiyatları dizginlemek için ihracatçıya ekim ayı sonuna kadar yasak getirildi.
Konuya ilişkin Ticaret Bakanlığı'ndan açıklama geldi.
İHRACATA KISITLAMA
Yapılan açıklamada zeytinyağı ihracatının 1 Kasım'a kadar durdurulduğu açıklandı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Uluslararası Zeytin Konseyi (UZK) verilerine göre, Avrupa'da yaşanan kuraklık nedeniyle, İspanya ve İtalya başta olmak üzere dünyada zeytinyağı üretiminin 2022/2023 sezonunda yüzde 20 azaldığı, Türkiye'de üretimin yüzde 62 artış gösterdiği belirtildi.
"GENEL FİYAT ARTIŞININ ÜZERİNDE SEYRETTİ"
Açıklamada, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki hızlı yükselişin yurt içi fiyatlara yansıdığı, zeytinyağı perakende fiyatlarında iç piyasada görülen artışın, son bir yıllık dönemde genel fiyat artışının oldukça üzerinde seyrettiği kaydedildi.
Avrupa Birliği'nin (AB) yüksek gümrük vergilerinden dolayı, Türkiye'nin AB üyesi ülkelere olan katma değerli ve nihai tüketiciye yönelik ambalajlı zeytinyağı ihracatının çok düşük miktarda yapılabilmekte olduğu belirtilen açıklamada, özellikle İtalya ve İspanya'nın Türkiye'den ithal ettikleri dökme ve varilli zeytinyağını işleyerek yeniden üçüncü ülkelere pazarladığına işaret edildi.
19 TEMMUZ'DA RESMİ GAZETE'DE YAYINLANDI
Açıklamada, dış talep sebebiyle yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının, ambalajlı zeytinyağına yönlendirilerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlanması amacıyla her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent kesinti yapılmasını düzenleyen kararın 19 Temmuz'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiği hatırlatıldı.
"İLAVE TEDBİRLER YÜRÜRLÜĞE KONULDU"
Zeytinyağı sektörüne ilişkin dış ticaret, yurt içi arz, tedarik, yurt dışı ve yurt içi fiyatlar konusunda Türkiye ve dünyadaki güncel gelişmelerin sektör paydaşlarıyla yoğun temas halinde bakanlıkça yakından takip edildiği belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
Bu çerçevede dünyada azalan zeytinyağı rekoltesinin sebep olduğu artan dış talep ve dünya fiyatları sebebiyle önemli ölçüde yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının yurt içi tüketici fiyatlarına olan olumsuz etkisinin devam ettiği kaydedilmiştir. Bakanlığımızca bu şartlar altında yeniden bir değerlendirme yapılarak, önümüzdeki zeytinyağı hasat döneminin başlangıcı olan 1 Kasım 2023'e kadar, dökme veya varilli zeytinyağı ihracatına yönelik olarak ilave tedbirler yürürlüğe konulmuştur.