Karadeniz Bölgesi’nde Ağustos ayında başlayan toplama işleminin ardından kurutulan fındıklar şimdilerde kırılarak kavuruluyor. Yöre halkı uzun kış günleri tüketeceği fındığı eskiden olduğu gibi artık
kendisi yapmak yerine kırma ve kavurma işlemini son yıllarda artan kırma ve kavurma hizmeti veren işletmelerde yaptırıyor.
Karadeniz’in en önemli tarım ürünleri arasında yer alan fındıkta Ağustos ayında başlayan hasat işleminin ardından yapılan kurutma işlemi tamamlandı. Kimi üreticiler kurutma işleminin ardından fındığını tüccara satarken, kimi üreticiler ise tüketeceği fındığı yörede son yıllarda sayıları artan kırma ve kavurma işletmelerine getiriyor. Üreticiler fındığını kırılmış, kavrulmuş ve vakumlanmış paketlerde belli bir ücret karşılığı teslim alıyor.
Mustafa Dereköylü, Ortahisar ilçesindeki işletmesinde yaptığı kırma, kavurma ve paketleme işleminin vatandaşların yoğun ilgisini çektiğini söyledi. Topladığı fındığını tüketmek isteyen vatandaşların işletmeye getirdiği fındığı aynı gün içerisinde kavurarak geri alma imkanını yakaladığını belirten Dereköylü, kilogram fiyatı 12-25 TL arasında değişen kırma işleminin yanı sıra vatandaş kendi fındığının fındık unu ve ezmesi olarak da alabiliyor.
Fındıkta yapılan kırma, kavurma ve paketleme işlemleri ile ilgili bilgiler veren İsko Fındık sahibi Mustafa Dereköylü, kendi bahçesinin fındığını kırıp kavurmak satmak için böyle bir proje düşündüğünü belirterek “Giresun’a gittim, fındık tesislerini gezdim. Ardından bu işi yapmaya karar verdim. Herkesin fındığına ayrı ayrı işlem yapıyorum. Kabuklu fındığı alarak kırıyorum, kavuruyorum. İsterse sadece kırıp vakumlayarak veriyorum. İsterse kırıp kavurup veriyorum. Bunan yanı sıra fındık unu ve fındık ezmesi de yapıyorum. Bal ve pekmezli fındık çeşitleri oluyor" dedi.
"Yöre halkı artık kendi fındığını çerez olarak tüketmeye başladı"
"Bizler sayesinde vatandaş artık kendi fındığını yemeye başladı" diyen Dereköylü "Daha önce vatandaş fındığını tanımıyordu sadece tüccara veriyordu. Şimdi vatandaşların belli bir kısmı fındığını bizde işletiyor ister kavrulmuş ister çığ olarak ya hediye veriyor ya da satıyor. Fındık ezmesi yaparak satanlar bile var. Fındığın piyasa değerini artık yabancılar değil biz vermeye başladık. Önceden kızıyorduk, Almanlar bizim fındığımızın fiyatını niye belirliyor diye. Biz fındığı işlemediğimiz için kabuklu fındığı onlar alıyordu. Başka kimse almıyordu. Tüccara gittiğimiz zaman fındığımızı aldığı için mutlu oluyorduk. Biz sadece fındık toplama ve tüccara satmayı biliyorduk. Şimdi artık benim bu yaptığım iş gibi böyle işletmelerde çoğalıyor. Artık herkes kendi fındığını işleyip satabilecek. Satmasa bile kendi fındığını çerezlik olarak evinde tüketebilecek. Artık iç piyasada fındık fazla rağbet görmeye başladı. Trabzon fındığı randıman olarak düşük. Akçaabat, Vakfıkebir, Beşikdüzü, Giresun tarafında doğru gittikçe randımanlı oluyor. Bu fındığını işlemesi kolay oluyor” diye konuştu.
“Bu işlemler ilkel şekilde yapılıyordu”
Kırma ve kavurma işlemlerinin önceden ilkel şekilde yapıldığını kaydeden Dereköylü, “Önceden bu işlemler ilkel şekilde yapılıyordu. Vatandaş bu işi çok beğendi. Onlar için çok büyük bir kolaylık. Vatandaş artık fındık yiyor. Eskiden kendini 10 kilogram fındık ayırıyordu. Bu fındığı kırıp, kavurup yiyemiyordu. 1 sene sonra diğer fındıkla satıyordu. Fındığı vatandaşa aynı gün içerisinde teslim edebiliyoruz. Sabah getiriyorlar hazırlayarak akşama teslim ediyoruz. Fiyatlarımız oldukça makul düzeyde. Kırma fiyatı 12 TL’den başlıyor 25 TL’ye kadar çıkıyor. Bu sene randıman düşüklüğü var. 48 gelen randımanlar 46 geliyor. Giresun taraflarının randımanı yüksek geliyor” şeklinde konuştu.
“Önceden genellikle soba üzerinde bu işlem yapılıyordu”
Topladığı fındığı arkadaşlarına hediye göndermek için paketlemek isteyen Ertuğrul Bayram ise “Fındığı artık kırma işlemi geldi. Topladığımız fındığı arkadaşlarımıza hediye olarak göndermek için 1 kilogramlık yaparak göndermek istedik. Önceden genellikle soba üzerinde kavurup evde kendimizi kırıyorduk. Şimdi artık her şey değişti. Bu sistem işleri kolaylaştırdı” ifadelerini kullandı.